2025 -III.ÇEYREK-TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

 

2025 YILI III. ÇEYREĞİNDE TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

(Zafer YÜKSELER, 18 Kasım 2025)

TÜİK verilerine göre, 2025 yılı 3.çeyreğinde, geçen yıla göre, işgücü gerilemiş, istihdamda ise çok sınırlı bir artış olmuştur. Yılın 3.çeyreğinde işsiz sayısı, geçen yıla göre, 122 bin kişi azalırken, işsizlik oranı da yüzde 8,5’e gerilemiştir. Ancak, alternatif işsizlik oranlarından İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İstihdamdan oluşan işsizlik oranı yüzde 18,8, İşsiz+Potansiyel işgücünün dâhil olduğu işsizlik oranı yüzde 19,9, geniş tanımlı işsizlik olan Atıl İşgücü Oranı ise yüzde 28,9’a yükselmiştir.

Toplam istihdam 2025 yılı 3. çeyreğinde 33.068 bin kişiye ulaşmıştır. 2025 yılı 3.çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, nüfus 479 bin kişi artarken, işgücü 46 bin kişi gerilemiş, istihdam 75 bin kişi, işgücüne dahil olmayanlar ise 525 bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre tarım istihdamı 165 bin kişi azalırken, tarım dışı istihdam 240 bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre istihdam, sanayi sektöründe 272 bin kişi gerilemiş, hizmetler sektöründe 400 bin kişi, inşaatta ise 113 bin kişi artmıştır. 2025 yılı 3. çeyreğinde fiilen iş başında olanların sayısı, geçen yıla göre 132 bin kişi azalmış, ortalama haftalık çalışma süresi 43,9 saate gerilemiş, toplam çalışılan saat ise yüzde 1,2 oranında azalmıştır.

2025 yılı 3.çeyreğinde, geçen yıla göre, kadın istihdamı 74 bin kişi, erkek istihdamı ise sadece bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre, ücretsiz aile işçisi, işveren ve kendi hesabına çalışan sayısı azalırken, ücretli çalışanlar 338 bin kişi artmıştır. Ücretli çalışan kadın sayısı 227 bin kişi, erkek ücretli çalışan sayısı ise 111 kişi artmıştır. Bu dönemde ücretsiz aile işçisi 155 bin kişi azalmış ve 2025 yılı 3. çeyreğinde kayıt dışılık oranı, geçen yıla göre, 0,9 puan gerileyerek yüzde 26,9 olmuştur.

DÖNEMSEL TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ (15+yaş, Bin Kişi)

	2022 III.Çeyrek	2023 III.Çeyrek	2024 III.Çeyrek	2025 III.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2023 III.Çey	2024 III.Çey.	2025 III.Çey.
15 ve daha yaştaki nüfus	64793	65.494	65.979	66.458	701	485	479
İşgücü	34.661	35.315	36.173	36.127	654	858	-46
İstihdam Edilenler	31.160	32.043	32.993	33.068	883	950	75
Tarım	5.263	5.174	5.163	4.998	-89	-11	-165
Tarım Dışı	25.897	26.869	27.830	28.070	972	961	240
Fiilen İş Başında Olanlar	28.516	29.958	30.380	30.248	1.442	422	-132
İşsiz (U-3)	3.501	3.272	3.180	3.058	-229	-92	-122
İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus	30.132	30.179	29.806	30.331	47	-373	525
Haftalık Ortalama Çalışma Saati	44,6	45,5	44,3	43,9	0,9	-1,2	-0,4
Kayıt Dışılık Oranı (%)	27,7	27,2	27,8	26,9	-0,5	0,6	-0,9
İşsizlik Oranı (%)	10,1	9,3	8,8	8,5	-0,8	-0,5	-0,3
TÜİK-Alternatif İşsizlik Or.(%)
1.İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İst.	14,2	14,8	17,9	18,8	0,6	3,1	0,9
2.İşsiz+Potansiyel İşgücü	17,0	17,3	18,4	19,9	0,3	1,1	1,5
3.Atıl İşsizlik Oranı	20,8	22,3	26,5	28,9	1,5	4,2	2,4

 

2025 yılı 3.çeyreğinde işgücüne dahil olmayan kişi verilerindeki yıllık değişimler incelendiğinde, potansiyel işgücü, çalışamaz olanlar ve diğer grubunda önemli artışlar gözlenirken, ev işleri ile meşgul olan kadın sayısının 1.472 bin kişi, emekli sayısının 637 bin kişi, eğitim/öğretimde olan kişi sayısının ise 280 bin kişi azaldığı görülmektedir. Son yıllarda EYT nedeniyle SGK verilerine göre emekli sayılarında önemli bir artış gözlenirken, işgücü anketlerinde emekli sayısında gerileme gözlenmektedir. EYT ile emekli olanların önemli bir kısmının Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek tekrar işgücüne dahil olduğu bilinmekle birlikte, önemli bir kısmının da kayıt dışı olarak çalıştığı anlaşılmaktadır.

İŞGÜCÜ, İSTİHDAM VE İŞGÜCÜNE DAHİL OLMAYANLAR (15+yaş, Bin Kişi)

	2022 III.Çeyrek	2023 III.Çeyrek	2024 III.Çeyrek	2025 III.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2023 III.Çey	2024 III.Çey.	2025 III.Çey.
1.Genişletilmiş İşgücü	37.547	38.729	40.436	41.260	1.182	1.707	824
İşgücü	34.661	35.315	36.173	36.127	654	858	-46
Potansiyel İşgücü (1)	2.886	3.414	4.263	5.133	528	849	870
2.İstihdam	31.160	32.043	32.993	33.068	883	950	75
Tam Zamanlı	29.739	30.088	29.698	29.334	349	-390	-364
Zamana Bağlı Eksik İstihdam	1.421	1.955	3.295	3.734	534	1.340	439
3.İşgücüne Dahil Olmayanlar	30.132	30.179	29.806	30.331	47	-373	525
Potansiyel İşgücü	2.886	3.414	4.263	5.133	528	849	870
Emekli	5.162	5.120	4.317	3.680	-42	-803	-637
Ev İşleriyle Meşgul	10.172	9.062	7.005	5.533	-1.110	-2.057	-1.472
Diğerleri (2)	11.912	12.583	14.221	15.985	671	1.638	1.764

(1)İş bulma ümidi olmayanlar, işbaşı yapabilecek olup iş aramayanlar, iş arayıp işbaşı yapamayacak olanlar oluşturmaktadır.

(2)Eğitim/öğrenimde  ve çalışamaz halde olanlar ile diğeri kapsamaktadır.

İşgücüne dahil olmayan “Ev İşleriyle Meşgul” kadın sayısında son yıllarda radikal bir değişim gözlenmektedir. 2022 yılı 3.çeyreğinde 10.172 bin kadın ev işleriyle meşgul grubunda yer alırken bu sayı 2025 yılının aynı döneminde 5.533 bin kişiye gerilemiştir. Geçim koşullarının zorlamasının etkisiyle emekli ve ev kadını sayılarında düşüş olduğu, bu kişilerin büyük ölçüde zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücündeki artışa yol açtığı anlaşılmaktadır. Eğitim/öğretimde olan kişi sayılarında da düşüş gözlenirken, çalışamaz ve diğer grubunda olağanüstü bir yükseliş söz konusudur.

Son iki yılda istihdamın kalitesinde belirgin bir bozulma gözlenmektedir. Tam zamanlı istihdam azalırken, zamana bağlı eksik istidamda artış söz konusudur. 2025 yılı 3. çeyreğinde geçen yıla göre tam zamanlı istihdam 364 bin kişi azalırken, eksik istihdam edilenlerin sayısı 439 bin kişi artmıştır. 2024 yılı 3.çeyreğinde eksik istihdamın toplam istihdam içindeki payı yüzde 10 iken, bu pay 2025 yılı 2. çeyreğinde yüzde 14,8, 3.çeyreğinde ise yüzde 11,3 olmuştur.  

2025 yılı 3. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, ekonominin istihdam yaratma kapasitesinde sınırlı bir iyileşme olmuş ve toplam istihdam 75 bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre işsizlik oranı gerilemiştir, ancak işgücüne dahil olmayan potansiyel işgücünde önemli artış olmuş, zamana bağlı eksik istihdamdaki yükseliş devam ederken, tam zamanlı istihdam edilenler azalmış, atıl işsizlik oranı yüzde 28,9 olmuştur. İstihdamın kalitesinde bozulma gözlenirken, sanayi istihdamında düşüş devam etmiştir. Hayat pahalılığının devam etmesi emeklilerin ve ev kadınlarının da çalışmalarını zorunlu hale getirmiştir. Bu durum işgücüne dahil olmayanlar grubunun yapısının önemli ölçüde değişmesine neden olmuş, ev kadını ve emekli sayısının önemli ölçüde azalmasına neden olmuştur.