NOMİNAL VE REEL MEVDUAT FAİZİ
(Zafer YÜKSELER, 4 Kasım 2025)
·
2025 Ekim ayında
yıllık
mevduat faizi (3+6+12 ay ortalaması) %46,31’den
%45,83’e gerilemiş, beklenen yıllık enflasyon ise %22,25’ten %23,16’ya yükselmiştir. Uzun süre negatif
olan beklenen reel faiz, ilk kez 2023
Aralık ayında % 4,4 ile pozitife dönüşmüş, 2024 Aralık ayında %20,7, 2025 Ekim ayında
ise %18,3 olmuştur. Cari enflasyona göre hesaplanan ex-ante reel faiz ise 2021
Haziran ayında pozitif %0,9 iken takip eden aylarda sürekli
gerilemiş ve 2022 Ekim ayında negatif %37 olmuştu. 2021
Temmuz-2024 Temmuz döneminde sürekli negatif olan ex-ante reel faiz, Ağustos
ayından itibaren pozitife dönüşmüş, 2025 Eylül ve Ekim aylarında %9,8 olmuştur.
·
2020 ve sonrasında sürekli negatif olan mevduatın gerçekleşen reel faizi, ilk kez 2023 Aralık
ayında pozitife dönüşmüştür. 2024 Ekim ayında mevduat faizi %52,4 iken, bir yıl sonra gerçekleşen
TÜFE enflasyonu %32,87, reel faiz ise pozitif %14,7 olmuştur.
·
2021 yılı Kasım
ayından itibaren beklenen, gerçekleşen
ve ex-ante reel faizlerin tümü uzun süre negatife dönüşmüş, kredi ve mevduat faizi arasındaki fark açılmış ve TL tasarruf sahipleri ciddi bir reel kayba uğramıştı. Mevduat
faizlerindeki yükseliş yanı sıra beklenen enflasyondaki gerileme, beklenen ve
ex-ante reel faizlerin yükselmesini sağlamıştır. Politika faizindeki indirimlerin
mevduat faizlerine yansıması, nominal ve beklenen reel mevduat faizlerini 2025
yılı Ocak-Mart döneminde sınırlı ölçüde geriletmişti. Ancak, Mart ayı
sonlarındaki siyasi gelişmelerin etkisiyle Nisan ayında politika faizinin artırılması,
reel mevduat faizlerinin tekrar yükselmesine neden olmuştur. Temmuz-Ekim döneminde
reel faizlerde tekrar düşüş eğilimi başlamıştır.
