2025 Nisan- Reel Kesimin Maliyet, Enflasyon ve Genel Gidişat Beklentileri

 

REEL KESİMİN MALİYET-ENFLASYON VE GENEL GİDİŞAT BEKLENTİLERİ

(Zafer YÜKSELER, 24 Nisan 2025)

                TCMB İktisadi Yönelim Anketi verileri incelendiğinde, 2025 Ocak-Mart döneminde yükselen genel gidişata ilişkin beklenti ile reel kesim güven endeksinin Nisan ayında, sırasıyla yüzde 10,9 ve yüzde 2,3 gerilediği görülmektedir (Grafik:1). 2025 Nisan ayında reel kesim güven endeksi göstergelerinden gelecek üç aya ilişkin üretim beklentisi yüzde 4,3, istihdam beklentisi ise yüzde 4,2 gerilemiştir. Yatırım harcaması beklentisi sınırlı ölçüde yüzde 0,7 artmıştır. Son üç aya ilişkin toplam sipariş beklentileri yüzde 3,5 azalırken, mevcut duruma ilişkin toplam sipariş beklentisi yüzde 1,7 oranında artmıştır. 2025 Mart ayında yüzde 2,6 artan mamul mal stok mevcutları, Nisan ayında da yüzde 2,4 oranında artış göstermiştir. 2025 Şubat ayında yüzde 1,4, Mart ayında da yüzde 5,3 oranında gerileyen gelecek üç aya ilişkin ihracat siparişleri, Nisan ayında sabit kalmıştır. Son aylarda toplam siparişlerde ve ihracattaki zayıflık ve mamul mal stoklarının yükselmesine neden olmuştur.

                Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış kapasite kullanım oranı 2024 Nisan ayında yüzde 76,7 iken 2025 Mart ayında yüzde 75,2’ye, Nisan ayında ise yüzde 74,6’ya gerilemiştir. Dayanıklı tüketim malları ve ara mallarında kapasite kullanımındaki düşüş daha belirgindir.

2025 Şubat ayında gerileyen iç piyasa satış fiyatı beklentileri, Mart ve Nisan aylarında yükseliş göstermiştir. 2025 Şubat ayında yüzde 7,2, Mart ayında yüzde 2,4 oranında gerileyen gelecek üç aya ilişkin ortalama birim maliyet beklentisi, Nisan ayında yüzde 2,3 oranında artış göstermiştir. (Grafik:2). 2024 Nisan ayında yüzde 55,5 olan gelecek 12 aya ilişkin ÜFE enflasyon beklentisi, 2025 Mart ayında yüzde 38,6’ya gerilemiş, Nisan ayında ise yüzde 38,9’a yükselmiştir. Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde gelecek 12 ay sonrasına ilişkin TÜFE enflasyon beklentisi ise, 2024 Nisan ayındaki yüzde 35,2 olan seviyesinden, 2025 Mart ayında yüzde 24,6’ya gerilemiş, Nisan ayında ise yüzde 25,6’ya yükselmiştir. Üreticilerin ve tüketicilerin enflasyon beklentileri bozulurken, üreticilerin enflasyon beklentisinin yüksek seviyesini de koruduğu görülmektedir. Ancak son bir yılda ÜFE beklentisi daha hızlı gerilemiştir. Nitekim TÜFE beklentisi 9,6 puan gerilerken, ÜFE beklentisi ise 16,6 puan düşmüştür.