2023 AĞUSTOS: SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ TEMEL VERİLERİ

 

2023 AĞUSTOS: SOSYAL GÜVENLİK SİSTEMİ TEMEL VERİLERİ

ZORUNLU SİGORTALI SAYISI: 2022 ağustos ayında 23,4 milyon, 2022 aralık ayında 23,7 milyon kişi olan zorunlu sigortalı sayısı, 2023 yılı ağustos ayında 23 milyon kişiye gerilemiştir. 4/C kapsamında çalışan (Emekli Sandığı) memur sayısı 2022 yılı aralık ayına göre 376 bin kişi artarken, 4/B kapsamında çalışan (BAĞKUR) sayısı 158 bin kişi, 4/A kapsamında çalışan (SSK) sayısı ise 937 bin kişi azalış göstermiştir. Zorunlu sigortalı sayısındaki düşüş büyük ölçüde EYT’den kaynaklanmıştır. 4/A kapsamındaki zorunlu sigortalı sayısındaki düşüşün bir diğer nedeni de kamuda çalışan 320 bin sözleşmeli personelin memur kadrosuna geçirilmesidir. Bu nedenle 4/C kapsamındaki memur sayısı aralık ayına göre 376 bin kişi artmıştır.

YAŞLILIK AYLIĞI ALANLAR: 2022 yılı aralık ayında 9.5 milyon kişi yaşlılık aylığı alırken, bu sayı 2023 yılı ağustos ayında 11,1 milyon kişiye yükselmiştir. Yaşlılık aylığı alan kişi sayısı 2023 yılı ocak-ağustos döneminde 1.6 milyon kişi artmıştır. Mayıs-ağustos döneminde EYT’lilerin etkisiyle 1,4 milyon kişiye yaşlılık aylığı bağlanmıştır. Zorunlu Aktif Sigortalı/Yaşlılık Aylığı Alanlar oranı 2018-2021 döneminde ortalama 2,31 iken, istihdamdaki artışla birlikte bu oran 2022 yılında 2,50’ye yükselmişti. Ancak EYT’nin devreye girmesi ile bu oran, 2023 ağustos ayında 2,07’ye gerilemiştir. Önümüzdeki dönemde, istihdamda yavaşlama olması durumunda, bu oranın daha da bozulması beklenmektedir.

SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ ÖDEYENLER: Emekli olanlardan tekrar işe başlayanların, emekli aylıkları yanı sıra ücret alabilmeleri için sosyal güvenlik destek primi ödemeleri gerekmektedir. EYT öncesi 2022 yılı aralık ayı itibariyle, emekli olup çalışan ve sosyal güvenlik destek primi ödeyen kişi sayısı 946 bin kişidir. Bu sayı EYT sonrasında 868 bin kişi artarak 2023 yılı ağustos ayında 1.814 bin kişiye yükselmiştir. Önümüzdeki aylarda, işlemleri tamamlanan EYT’li sayısındaki artışla birlikte bu sayının da artması beklenmektedir. Ayrıca emekli aylıklarının düşük olması da bu sürece katkıda bulunacaktır.

TOPLAM AYLIK VE GELİR ALANLAR: Sosyal güvenlik sistemi yaşlılık aylığı yanı sıra ölüm aylığı, iş görememezlik aylığı, malul aylığı, vazife malul aylığı, vatani hizmet tertibinden aylık ödemeleri de yapmaktadır. 2022 aralık ayında toplam aylık ve gelir alan kişi sayısı 13,9 milyon kişi iken, bu sayı 2023 ağustos ayında 15,6 milyon kişiye yükselmiştir. Yaşlılık aylığı alan kişilerinde dahil olduğu bu grubun gelirleri 2023 temmuz ayında yüzde 25 oranında artırılmıştır. 4/B ve 4/A kapsamındaki emeklilerin önemli bir kısmının kök aylıkları 7.500 liranın altında bulunmaktadır. Temmuz ayında asgari emekli aylığı 7.500 lirada sabit tutulduğundan, bu grupta yer alan tahminen 5-6 milyon kişinin gelirlerinde bir artış yapılmamıştır. 2023 yılı temmuz-ekim döneminde fiyat artışının yüzde 25’i geçmesi nedeniyle, tüm emekliler ciddi bir reel gelir kaybına uğramıştır.

Tablo:1-2023 AĞUSTOS: Sosyal Güvenlik Kapsamı, Aktif Sigortalılar ve Aylık Alanlar                      

	4/A	4/B	4/C	TOPLAM
1.TOPLAM AKTİF SİGORTALI	18.188.871	3.105.328	3.653.361	24.947.560
a.Zorunlu Sigortalı	16.395.743	2.974.247	3.642.702	23.022.692
b.İsteğe Bağlı/Diğerleri	1.793.128	131.081	659	1.924.868
2.YAŞLILIK AYLIĞI ALANLAR	7.749.477	1.753.189	1.640.674	11.143.340
(Aralık 2022)	6.275.341	1.640.961	1.582.794	9.499.096
3.TOPLAM AYLIK VE GELİR ALAN (Dosya Sayısı)	9.876.248	2.675.641	2.281.956	14.833.845
(Aralık 2022)	8.359.180	2.553.262	2.215.783	13.128.225
4.TOPLAM AYLIK VE GELİR ALAN (Kişi Sayısı)	10.325.717	2.837.766	2.464.546	15.628.029
(Aralık 2022)	8.814.482	2.718.417	2.400.121	13.933.020
5.SOS. SİGORTA KAPSAMI (Özel Sandıklar Hariç)	45.770.953	15.702.806	13.891.976	75.365.735
(1 / 2)	2,35	1,77	2,23	2,24
(1.a / 2)	2,12	1,70	2,23	2,07
(1 / 3)	1,84	1,16	1,60	1,68
ZORUNLU SİGORTALI SAYILARI	4/A	4/B	4/C	TOPLAM
2022 Ağustos	17.081.431	3.059.726	3.217.034	23.358.191
Aralık	17.332.991	3.131.996	3.276.416	23.741.403
2023 Ağustos	16.395.743	2.974.247	3.652.702	23.022.692
Fark 2023 Ağustos-2022 Ağustos	-685.688	-85.479	435.668	-335.499
2023 Ağustos-2022 Aralık	-937.248	-157.749	376.286	-718.711
SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİMİ ÖDEYENLER (Emekli)		TOPLAM	ERKEK	KADIN
2022 Aralık		945.652	851.479	94.173
2023 Ağustos		1.813.955	1.606.318	207.637
Fark		868.303	754.839	113.464