2023 EKİM- İNŞAAT MALİYETLERİ, KONUT FİYATLARı

 

2023 EKİM: İNŞAAT MALİYETLERİ, KONUT FİYATLARI VE KONUT SATIŞLARI

            2023 yılı ekim ayında, genel inşaat maliyetleri aylık bazda yüzde 2,20, yıllık bazda yüzde 65,93 oranında yükselmiştir. İnşaat malzeme fiyatları yıllık bazda yüzde 52, işçilik maliyeti ise 2023 yılı ocak ve temmuz aylarındaki asgari ücret artışlarının etkisiyle yüzde 113,47 oranında artmıştır. 2023 ekim ayı itibariyle yıllık ortalama artış, genel inşaat maliyetlerinde yüzde 65,24, malzeme fiyatlarında yüzde 53,36, işçilik giderlerinde ise yüzde 106,27 olarak gerçekleşmiştir.

            2023 ekim ayında ikamet amaçlı bina inşaat maliyetlerinde yıllık artış yüzde 65,40 iken, yeni konut fiyatlarındaki artış yüzde 91,11 olmuştur. 2020 yılında ivme kazanan yeni konut fiyatlarındaki artış, 2021 ve 2022 yıllarında daha da hız kazanmıştır. Yeni konut fiyatları, inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi sonucunda da artış göstermiştir. Yeni konut fiyatları ekim ayında yüzde 4,05, 2023 ocak-ekim döneminde ise yüzde 74,18 oranında yükselmiştir. İkamet amaçlı bina inşa maliyetleri ise, ekim ayında yüzde 2,48, ocak-ekim döneminde de yüzde 60,28 oranında artmıştır. Şubat ayındaki deprem felaketinin yol açtığı iç göç hareketi bazı illerde konut fiyatlarında aşırı yükselişe yol açmıştır. Yeni konut fiyatları yıllık bazda reel olarak eylül ayında yüzde 18,44 oranında yükselmiştir.

2021 yılı Eylül ayında başlayan TCMB politika faizi indirim süreci konut kredi faizlerini fazla etkilememesine karşın, mevduat faizlerinde düşüşe ve döviz kurlarında yükselişe neden olmuştu. Bu ortamda konut fiyatları yükselirken, konut satışları da 2021 Eylül-Aralık döneminde yüzde 45,3 artmıştı. Türk lirasının hızlı değer kaybetmesinin etkisiyle, inşaat maliyetleri ve yabancılara konut satışlarının artması yanı sıra negatif reel faizler yatırım amaçlı konut alım talebini de yükseltmiş ve konut fiyatlarını artırmıştı. 2022 yılı ilk yarısında yüzde 31,4 oranında yükselen konut satışları, konut fiyatlarındaki artışın sürmesi nedeniyle, yılın ikinci yarısında olumsuz etkilenmiş ve yüzde 19,1 oranında gerilemiştir. 2023 yılında kredilendirme koşullarındaki sıkılaştırma ve son aylarda konut kredi faizlerindeki hızlı yükseliş satışları olumsuz etkilemiş ve konut satışları ocak-kasım döneminde gerilemiştir. Bu dönemde ipotekli satışlar yüzde 34,9, ilk el satışlar yüzde 14,1, toplam satışlar ise yüzde 14,9 azalmıştır. Toplam satışlar içinde ipotekli satışların payı son aylarda yüzde 20’lerden yüzde 5’lere gerilemiştir.

İnşaat Maliyetleri, Konut Fiyatları, Konut Satışları, Faiz Oranları ve TÜFE (EKİM)

	Ekim İtibariyle Yıllık % Değişim
	2020	2021	2022	2023
İkamet Amaçlı Binalar İnşaat Maliyet Endeksi	19,01	41,54	114,07	65,40
Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) (2017=100)	30,41	48,64	177,43	91,11
İpotekli Konut Satışları	-49,28	9,71	-52,70	-68,51
Konut Kredi Faiz Oranı (Akım, %)	15,07	17,82	20,98	41,53
TÜFE	11,89	19,89	85,51	61,36
Reel Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (TÜFE’ye Göre)	16,55	23,98	49,55	18,44

Kaynak: TÜİK-TCMB ve kendi hesaplamalarımız.