2023 Aralık- İnşaat Maliyetleri, Konut Satışları ve Fiyatları

 

2023 ARALIK: İNŞAAT MALİYETLERİ, KONUT FİYATLARI VE KONUT SATIŞLARI

(Zafer YÜKSELER, 19 Şubat 2024)

            2023 yılı aralık ayında, genel inşaat maliyetleri aylık bazda yüzde 1,94, yıllık bazda yüzde 67,31 oranında yükselmiştir. İnşaat malzeme fiyatları yıllık bazda yüzde 54,26, işçilik maliyeti ise 2023 yılı ocak ve temmuz aylarındaki asgari ücret artışlarının etkisiyle yüzde 111,83 oranında artmıştır. 2023 aralık ayı itibariyle yıllık ortalama artış, genel inşaat maliyetlerinde yüzde 63,04, malzeme fiyatlarında yüzde 49,69, işçilik giderlerinde ise yüzde 109,19 olarak gerçekleşmiştir.

            2023 aralık ayında ikamet amaçlı bina inşaat maliyetlerinde yıllık artış yüzde 66,90 iken, yeni konut fiyatlarındaki artış yüzde 80,1 olmuştur. 2020 yılında ivme kazanan yeni konut fiyatlarındaki artış, 2021 ve 2022 yıllarında daha da hız kazanmıştır. Yeni konut fiyatları, inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi sonucunda da artış göstermiştir. Yeni konut fiyatları aralık ayında yüzde 0,64, 2023 ocak-aralık döneminde ise yüzde 80,1 oranında yükselmiştir. İkamet amaçlı bina inşa maliyetleri ise, aralık ayında yüzde 2,18, ocak-aralık döneminde de yüzde 66,9 oranında artmıştır. Şubat ayındaki deprem felaketinin yol açtığı iç göç hareketi bazı illerde konut fiyatlarında aşırı yükselişe yol açmıştır. Yeni konut fiyatları yıllık bazda reel olarak aralık ayında yüzde 9,3 oranında yükselmiştir.

2021 yılı Eylül ayında başlayan TCMB politika faizi indirim süreci konut kredi faizlerini fazla etkilememesine karşın, mevduat faizlerinde düşüşe ve döviz kurlarında yükselişe neden olmuştu. Bu ortamda konut fiyatları yükselirken, konut satışları da 2021 Eylül-Aralık döneminde yüzde 45,3 artmıştı. Türk lirasının hızlı değer kaybetmesinin etkisiyle, inşaat maliyetleri ve yabancılara konut satışlarının artması yanı sıra negatif reel faizler yatırım amaçlı konut alım talebini de yükseltmiş ve konut fiyatlarını artırmıştı. 2022 yılı ilk yarısında yüzde 31,4 oranında yükselen konut satışları, konut fiyatlarındaki artışın sürmesi nedeniyle, yılın ikinci yarısında olumsuz etkilenmiş ve yüzde 19,1 oranında gerilemiştir. 2023 yılında kredilendirme koşullarındaki sıkılaştırma ve son aylarda konut kredi faizlerindeki hızlı yükseliş satışları olumsuz etkilemiş ve konut satışları ocak-aralık döneminde gerilemiştir. Bu dönemde ipotekli satışlar yüzde 34,9, ilk el satışlar yüzde 14,1, toplam satışlar ise yüzde 17,5 azalmıştır. Toplam satışlar içinde ipotekli satışların payı son aylarda yüzde 20’lerden yüzde 5’lere gerilemiştir.

İnşaat Maliyetleri, Konut Fiyatları, Konut Satışları, Faiz Oranları ve TÜFE (ARALIK)

	Aralık İtibariyle Yıllık % Değişim
	2020	2021	2022	2023
İkamet Amaçlı Binalar İnşaat Maliyet Endeksi	24,47	65,90	78,54	66,90
Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) (2017=100)	31,61	66,71	160,77	80,10
İpotekli Konut Satışları	-70,90	209,34	-51,84	-72,28
Konut Kredi Faiz Oranı (Akım, %)	18,19	17,31	19,99	42,09
TÜFE	14,60	36,08	64,27	64,77
Reel Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (TÜFE’ye Göre)	14,85	22,51	58,74	9,30

Kaynak: TÜİK-TCMB ve kendi hesaplamalarımız.