2024 Ocak-Haziran Dış Ticaret Gelişmeleri

 

2024 YILI OCAK_HAZİRAN DÖNEMİ DIŞ TİCARET GELİŞMELERİ

( Zafer YÜKSELER, 31 Temmuz 2024)

İHRACAT:

·         2024 yılı Ocak-Haziran döneminde ihracat geçen yıla göre  yüzde 2,6 oranında artarak 123,1 milyar dolardan 126,3 milyar dolara yükselmiştir.

·         3.161 milyon dolarlık ihracat artışının, 2.240 milyon doları mineral yakıt ve yağlar ihracatından, 815 milyon doları demir-çelik ihracatından, 375 milyon doları da motorlu kara taşıtlarından gelmiştir.

·         Bu üç fasıl dışındaki fasılların ihracatı 269 milyon dolar düşüş göstermiştir.

 

İTHALAT:

·         2024 yılı Ocak-Haziran döneminde ithalat geçen yıla göre yüzde 8,4 azalarak 184,4 milyar dolardan 168,9 milyar dolara gerilemiştir.

·         İthalattaki 15,6 milyar dolarlık azalışın, 6,7 milyar doları kıymetli taşlar ve altın ithalatından, 3,1 milyar doları mineral yakıt ve yağlardan, 1,5 milyar doları ise demir-çelik sektöründen gelmiştir.

·         Bu üç fasıl dışındaki fasılların ithalatı 4,2 milyar dolar azalış göstermiştir.

 

DIŞ TİCARET DENGESİ:

·         2024 yılı Ocak-Haziran döneminde dış ticaret dengesi açığı geçen yıla göre yüzde 30,5 oranında azalarak 61,3 milyar dolardan 42,6 milyar dolara gerilemiştir.

·         Dış ticaret açığındaki 18,7 milyar dolarlık düşüşün, 6.9 milyar doları kıymetli taşlar ve altından, 5,4 milyar doları mineral yakıt ve yağlardan, 2,3 milyar doları da demir-çelik sektöründen gelmiştir.

·         Bu üç fasıl dışındaki fasılların dış ticaret açığındaki azalış ise 4,2 milyar dolar olmuştur.

 

MAL GRUPLARINA GÖRE İTHALAT:

·         Ocak-Haziran döneminde ithalattaki 15,6 milyar düşüş ara malları ithalatındaki düşüşten kaynaklanmıştır. Bu dönemde hammadde ithalatı 20,1 milyar dolar düşüş göstermiştir. Sanayi için işlem görmüş hammaddeler ithalatı bu dönemde yüzde 21,2 gerileyerek 14,5 milyar dolar azalmıştır.

·         Yatırım malları ithalatı toplamı sadece 163 milyon dolar artmıştır. Sanayi ile ilgili taşımacılık araçları ithalatı 773 milyon dolar artarken, taşımacılık araçları dışı yatırım malı ithalatı 610 milyon dolar gerilemiştir.

·         Ocak-Haziran döneminde tüketim malları ithalatı yüzde 19,8 oranında artarak 21,6 milyar dolardan 25,8 milyar dolara yükselmiştir. Bu dönemde binek otomobil ithalatı yüzde 11, dayanıklı tüketim malları ithalatı ise yüzde 84 artmıştır.  

 

SONUÇ:

·         Dış ticaret dengesindeki iyileşmenin yüzde 83’ü ithalattaki düşüşten kaynaklamıştır. İthalattaki düşüşte sanayi için işlem görmüş hammadde ithalatındaki azalış etkili olmuştur. Ara malları ve makine-teçhizat ithalatı gerilerken, tüketim malları ithalatı artmıştır. Bu durum büyüme ve istihdam açısından sorun yaratabilecektir.

·         Dış ticaret dengesindeki iyileşmede ihracatın katkısı ise sınırlı kalmıştır. Bu katkının büyük bir kısmı da mineral yakıt ve yağlar ihracatından gelmiştir. Bu sürdürülebilir bir ihracat değildir.