YAPI İNŞAAT RUHSATI, YAPI KULLANIM İZNİ VE İLK EL KONUT
SATIŞLARI
(Zafer YÜKSELER, 23 Mayıs 2025)
TÜİK, 2025 yılı Ocak-Mart
dönemine ilişkin yapı inşaat ruhsatları ve yapı kullanım izinlerini
açıklamıştır. Yapı inşaat ruhsatı verilen daire sayıları, geçen yılın aynı
dönemine göre, yüzde 18,7, yapı kullanım izni verilen daire sayıları yüzde 25,8
oranında azalmıştır. Bu dönemde ikamet amaçlı bina inşa maliyetlerindeki yıllık
ortalama artış yüzde 40,5 olurken, yeni konut fiyatları endeksi yüzde 13,4 oranında
artmış, ilk el konut satışları ise yüzde 44,5 oranında yükselmiştir.
2022 yılı
sonlarında, dar gelirliler için “İlk Evim Projesi”, orta gelirliler için “Yeni
Evim Projesi” başlatılmıştır. “Sosyal Konut Projeleri” ile Türkiye genelinde
çeşitli illerde 300-350 bin konutu kapsayacak inşaat faaliyetleri başlatılması
kararlaştırılmıştı. Ancak 2023 Şubat ayında yaşanan ve 11 ili kapsayan “Deprem
Felaketi” önceliklerin önemli ölçüde değişmesine neden olmuştur. Deprem
konutlarının yapımı ve depremzedelerin geçici ve kalıcı iskanı temel öncelik
olmuştur. 2023 yılında Mahalli İdare seçimleri ve sosyal konut projelerinin
etkisiyle yapı inşaat ruhsatları yüzde 22,5 oranında artmıştı. Yapı
ruhsatlarındaki artış 2024 yılının Ocak-Mart döneminde de devam etmiş, ancak
takip eden dönemlerde sürekli gerilemiş ve yıl genelinde yüzde 11 düşüş
göstermiştir. Yapı kullanım izinleri ise 2024 yılı ilk ve son çeyreğinde
yükseliş göstermiş ve 2024 yılı genelinde yüzde 9,5 oranında artmıştır.
2021 yılı son
çeyreğinde faizlerin indirilmesi, yatırım amaçlı konut talebini teşvik etmiş ve
konut fiyatlarında aşırı artışı da beraberinde getirmişti. 2022 yılı ikinci
yarısından itibaren toplam konut satışları gerilemeye başlamış ve bu eğilim
2023 yılında ve 2024 yılı ilk yarısında da devam etmiştir. Konut fiyatları ve
maliyetlerinin geldiği seviye ile konut kredi faizlerindeki yükseliş ve kredi
koşullarındaki sıkılık inşaat faaliyetlerini olumsuz etkilemiştir. Ancak yılın
ikinci yarısında konut satışlarında canlanma olmuş, ilk yarıda yüzde 3,7
gerileyen toplam konut satışları, yılın ikinci yarısında yüzde 41,3 artmıştır.
İpotekli konut satışlarındaki artış ise yüzde 90’ı geçmiştir. 2025 yılı Ocak-nisan
döneminde ipotekli satışlar yüzde 99,4, ilk el satışlar yüzde 19,7, toplam
satışlar ise yüzde 27,9 artmıştır. 2025 yılının Ocak-Mart döneminde Türkiye
genelinde, 100 m2’lik bir konutun fiyatı yaklaşık 3,8 milyon liradır. Konut
maliyet ve fiyatlarının geldiği seviye konut edinme imkanlarını oldukça
sınırlandırmıştır. 2022 ve 2023 yıllarında konut fiyatlarındaki aşırı yükseliş
konut kiralarının da aşırı yükselmesine neden olmuştur. Konut fiyatlarındaki
yükseliş, yabancılara konut satışını da olumsuz etkilemiş ve yabancılara konut
satışı, 2023 yılında yüzde 48,1, 2024 yılında yüzde 32,1, 2025 Ocak-Nisan döneminde
ise yüzde 13,7 oranında gerilemiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder