2025 Mayıs- Nominal ve Reel Mevduat Faizi

 

NOMİNAL VE REEL MEVDUAT FAİZİ

(Zafer YÜKSELER, 4 Haziran 2025)

·         2025 Mayıs ayında yıllık mevduat faizi (3+6+12 ay ortalaması) %48,8’den %51,4’e yükselmiş, beklenen yıllık enflasyon ise %25,56’dan %25,06’ya inmiştir. Uzun dönemdir negatif olan beklenen reel faiz, ilk kez 2023 Aralık ayında pozitife dönüşmüş, 2024 Aralık ayında %20,7, 2025 Nisan ayında %18,5, Mayıs ayında ise %21 olmuştur. Cari enflasyona göre hesaplanan ex-ante reel faiz ise 2021 Haziran ayında pozitif %0,9 iken takip eden aylarda sürekli gerilemiş ve 2022 Ekim ayında negatif %37 olmuştu. 2021 Temmuz-2024 Temmuz döneminde sürekli negatif olan ex-ante reel faiz ilk kez 2024 Ağustos ayında pozitife dönüşmüş, 2025 Mayıs ayında ise pozitif % 11,79 olmuştur.

·         2020 ve sonrasında sürekli negatif olan mevduatın gerçekleşen reel faizi, ilk kez 2023 Aralık ayında pozitife dönüşmüştür. 2024 Mayıs ayında mevduat faizi %58,51 iken, bir yıl sonra gerçekleşen TÜFE enflasyonu %35,41 olmuş ve reel faiz pozitif %17,1’e yükselmiştir.

·         2021 yılı Kasım ayından itibaren beklenen, gerçekleşen ve ex-ante reel faizlerin tümü uzun süre negatife dönüşmüş, kredi ve mevduat faizi arasındaki fark açılmış ve TL tasarruf sahipleri ciddi bir reel kayba uğramıştı. Mevduat faizlerindeki yükseliş yanı sıra beklenen enflasyondaki gerileme, beklenen ve ex-ante reel faizlerin yükselmesini sağlamıştır. Politika faizindeki indirimlerin mevduat faizlerine yansıması, nominal ve beklenen reel mevduat faizlerini 2025 yılı Ocak-Mart döneminde sınırlı ölçüde geriletmiştir. Ancak Mart ayı sonlarındaki siyasi gelişmelerin etkisiyle Nisan ayında politika faizinin artırılması, reel mevduat faizlerin tekrar yükselmesine neden olmuştur.