2025 HAZİRAN: İNŞAAT
MALİYETLERİ, KONUT FİYATLARI VE KONUT SATIŞLARI
(Zafer YÜKSELER, 17
Temmuz 2025)
2024 haziran ayında yüzde 66,2
olan ikamet amaçlı bina inşaat maliyetlerindeki yıllık artışın, 2025 haziran
ayında yüzde 23,5’e gerilediği tahmin edilmektedir. 2025 haziran ayında yeni
konut fiyatları aylık bazda yüzde 1,51 oranında artmıştır. Böylece 2024 haziran
ayında yüzde 48,17 olan yeni konut fiyatlarındaki yıllık artış 2025 haziran ayında
yüzde 32,43’e gerilemiştir.
Tablo:1-İnşaat
Maliyetleri, Konut Fiyatları, Konut Satışları, Faiz Oranları ve TÜFE ( HAZİRAN )
|
Haziran
Ayı İtibariyle Yıllık % Değişim |
|||
2022 |
2023 |
2024 |
2025 |
|
İkamet Amaçlı Binalar İnşaat Maliyet Endeksi
(1) |
100,56 |
52,52 |
66,23 |
23,51 |
Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) (2023=100) |
158,37 |
94,26 |
48,17 |
32,43 |
İlk El Konut Satışları |
11,57 |
-42,13 |
-1,78 |
32,03 |
İpotekli Konut Satışları |
40,63 |
-64,87 |
-45,36 |
112,59 |
Konut Kredi Faiz Oranı (Akım, %) |
18,18 |
21,29 |
44,48 |
43,47 |
Mevduat Faizi (Akım, 3 ay+6 ay+1 yıl Ortalama,
%) |
17,62 |
29,35 |
55,62 |
50,75 |
TÜFE |
78,52 |
38,21 |
71,50 |
35,05 |
Reel Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (TÜFE’ye
Göre) |
44,65 |
40,55 |
-13,65 |
-1,94 |
Kaynak:
TÜİK-TCMB ve kendi hesaplamalarımız. (1)2025 haziran verisi tahmindir.
2022-2023
döneminde inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları
ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi
sonucunda artış gösteren yeni konut fiyatları, 2023 yılı ikinci yarısında faiz
oranlarındaki artış ve kredi koşullarındaki sıkılaştırmanın etkisiyle ivme
kaybetmiştir (Grafik:1ve 3).
2024 eylül ayında
yüzde 26’ya kadar gerileyen yeni konut fiyatlarındaki yıllık artış, tekrar
yükselmeye başlamış ve 2025 yılı haziran ayında yüzde 32,4 olmuştur. Mayıs ayında
yüzde 3,76 artan yeni konut fiyatları haziran ayında da yüzde 1,51 oranında
artmıştır. Yeni konut fiyatları reel olarak haziran ayında yıllık bazda yüzde 1,94
oranında gerilemiştir. Yabancılara konut satışının azalmasının etkisiyle,
Antalya ve Mersin’de konut fiyatları reel olarak daha fazla düşüş göstermiştir.
Depremden etkilenen illerde de konut fiyatları reel olarak önemli oranda
gerilemiştir. Deprem riskinin düşük olduğu Ankara gibi illerde ise konut
fiyatları reel olarak yükselmiştir. 2024 eylül-2025 haziran döneminde yeni konut fiyatlarındaki artış TÜFE artışının
üzerinde seyretmiş ve reel artış gözlenmiştir. Mayıs ve haziran aylarında yeni
konut fiyatlarındaki artış aylık TÜFE artışının üzerinde kalmış ve yeni konut
fiyatları bu iki ayda reel olarak yüzde 2,3 oranında yükselmiştir.
2025 haziran ayında toplam konut satışları, mayıs ayına göre, yüzde 17,2, ipotekli satışlar yüzde 25,4, ilk el satışlar ise yüzde 15,1 azalmıştır. Ancak, geçen yılın haziran ayına ve ocak-haziran dönemine göre konut satışlarında önemli bir artış gözlenmiştir. Nitekim 2025 yılı ocak-haziran döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, ipotekli satışlar yüzde 100,5, ilk el satışlar yüzde 19,8, toplam satışlar ise yüzde 26,9 oranında artmıştır.
Yabancılara konut
satışı 2025 yılı haziran ayında, geçen yıla göre, yüzde 8,4 yükselmiştir.
Yabancılara konut satışları 2025 yılı ocak-haziran döneminde ise, geçen yıla
göre, yüzde 10,8 oranında azalmıştır. Toplam satışlar içinde ipotekli
satışların payı 2024 yılı ocak-haziran döneminde yüzde 9,43 iken, bu pay 2025
yılında yüzde 14,9’a yükselmiştir. 2024 yılı ekim-aralık döneminde artmaya
başlayan ipotekli satışların payı, 2025 mart ayında yüzde 16,5’e yükselmiş,
nisan ayında yüzde 14,8, mayıs ayında yüzde 14,9, haziran ayında ise yüzde 13,5
olmuştur.
Konut fiyatlarındaki
reel gerileme ve asgari ücretteki artış çalışanların konut satın alma güçlerini
olumlu etkilemektedir. 2023 yılı dördüncü çeyreğinde bir asgari ücretlinin 100
m2’lik bir konutu peşin alması için 271 ay (22,5 yıl) çalışması gerekirken, bu
sayı 2024 yılı dördüncü çeyreğinde 212 aya (17,7 yıl), 2025 yılı ilk çeyreğinde
171 aya (14,3 yıl) gerilemiş, 2025 yılı ikinci çeyreğinde ise 180 aya (15 yıl)
yükselmiştir [1].
Aynı konut alımı için konut bedelinin yüzde 25’i kadar 120 ay vadeli kredi
kullanılması durumunda, çalışılması gereken ay, faiz ödemelerinin etkisiyle
önemli ölçüde yükselmektedir. 2023 yılı dördüncü çeyreğinde çalışılması gereken
ay 561 ay (46,7 yıl) iken, 2024 yılı dördüncü çeyreğinde 435 aya (36,2 yıl),
2025 yılı ilk çereğinde bu sayı 345 aya (28,7 yıl) gerilemiş, 2025 yılı ikinci
çeyreğinde ise 370 aya (30,8 yıl)
yükselmiştir.[2].
[1] TCMB
konut m2 birim fiyatına göre 100 m2 büyüklüğündeki konut, 2024 yılı dördüncü
çeyreğinde 3.6 milyon lira, 2025 yılı ilk çeyreğinde 3,8 milyon lira, 2025
ikinci çeyreğinde ise 4 milyon lira civarındadır. Aylık net asgari ücret 2024 yılında 17.002 lira, 2025 yılında
ise 22.105 liradır.
[2] TCMB
verilerine göre konut kredi faizi 2024 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 41,27,
2025 yılı ilk çeyreğinde yüzde 39,97, 2025 yılı ikinci çeyreğinde ise yüzde
41,72’dir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder