NOMİNAL VE REEL MEVDUAT FAİZİ
(Zafer YÜKSELER, 3 Ekim 2025)
·
2025 Eylül ayında
yıllık
mevduat faizi (3+6+12 ay ortalaması) %46,27’den
%46,31’e yükselmiş, beklenen yıllık enflasyon ise %22,84’ten %22,25’e inmiştir. Uzun süre negatif
olan beklenen reel faiz, ilk kez 2023
Aralık ayında % 4,4 ile pozitife dönüşmüş, 2024 Aralık ayında %20,7, 2025 Eylül
ayında ise %19,7 olmuştur. Cari enflasyona göre hesaplanan ex-ante reel faiz ise
2021 Haziran ayında pozitif %0,9 iken takip eden aylarda sürekli
gerilemiş ve 2022 Ekim ayında negatif %37 olmuştu. 2021
Temmuz-2024 Temmuz döneminde sürekli negatif olan ex-ante reel faiz, Ağustos
ayından itibaren pozitife dönüşmüş, 2025 Ağustos ayında %10, Eylül ayında ise %9,8 olmuştur.
·
2020 ve sonrasında sürekli negatif olan mevduatın gerçekleşen reel faizi, ilk kez 2023 Aralık
ayında pozitife dönüşmüştür. 2024 Ağustos ayında
mevduat faizi %54,6 iken, bir yıl
sonra gerçekleşen TÜFE enflasyonu %33,29, reel faiz ise
pozitif %16 olmuştur.
· 2021 yılı Kasım ayından itibaren beklenen, gerçekleşen ve ex-ante reel faizlerin tümü uzun süre negatife dönüşmüş, kredi ve mevduat faizi arasındaki fark açılmış ve TL tasarruf sahipleri ciddi bir reel kayba uğramıştı. Mevduat faizlerindeki yükseliş yanı sıra beklenen enflasyondaki gerileme, beklenen ve ex-ante reel faizlerin yükselmesini sağlamıştır. Politika faizindeki indirimlerin mevduat faizlerine yansıması, nominal ve beklenen reel mevduat faizlerini 2025 yılı Ocak-Mart döneminde sınırlı ölçüde geriletmişti. Mart ayı sonlarındaki siyasi gelişmelerin etkisiyle Nisan ayında politika faizinin artırılması, reel mevduat faizlerinin tekrar yükselmesine neden olmuştur. Ancak, Temmuz-Eylül döneminde reel faizlerde tekrar düşüş eğilimi başlamıştır.
|
|
|
|
