REEL KESİMİN MALİYET-ENFLASYON VE GENEL GİDİŞAT BEKLENTİLERİ
(Zafer YÜKSELER, 25 Ekim 2024)
TCMB İktisadi Yönelim Anketi verileri
incelendiğinde, 2024 Haziran-Eylül döneminde yüzde 9,4 oranında gerileyen genel
gidişata ilişkin beklentinin Ekim ayında, yavaşlama beklentilerine karşın,
yüzde 4,2 arttığı görülmektedir. Reel Kesim Güven Endeksi 2023 Ekim ayında 105,3
değerine yükseldikten sonra takip eden aylarda genelde gerilemiştir. 2024 Ocak-Ağustos
döneminde yüzde 5,2 oranında gerileyen reel kesim güven endeksi, Eylül ayında
yüzde 1,2, Ekim ayında ise yüzde 3 oranında yükselerek 102,2 değerini almıştır (Grafik:1).
2024 Ekim ayında reel kesim güven endeksi göstergelerinden gelecek üç aya
ilişkin üretim beklentisi yüzde 7,2, ihracat siparişi beklentisi yüzde 2,2, yatırım
harcaması beklentisi yüzde 3,1, istihdam beklentisi ise yüzde 1,1 yükselmiştir.
Son üç aya ilişkin toplam sipariş beklentileri yüzde 5,3, mevcut duruma ilişkin
toplam sipariş beklentisi ise yüzde 1,4 oranında artmıştır. Haziran-Eylül
döneminde artan mamul mal stok mevcutları Ekim ayında düşüş göstermiştir. Firmalar,
son üç ayda iç ve dış piyasada rekabet güçlerinde sınırlı bir iyileşme olduğunu
belirtmektedirler.
2023 Haziran-Ağustos
döneminde, firmaların gelecek üç aya ilişkin ortalama birim maliyet ve satış
fiyatı beklentileri ciddi bir bozulma göstermişti (Grafik:2 ve 3). Kasım ve
Aralık aylarında birim maliyet beklentilerinde sınırlı bir iyileşme gözlenirken,
iç piyasa satış fiyatı beklentileri yükselmişti. 2024 Mart-Temmuz döneminde
gerileyen, Ağustos-Eylül döneminde artan iç piyasa satış fiyatı beklentileri, Ekim
ayında da yükseliş göstermiştir. Ağustos ayında yüzde 9,8 yükselen gelecek üç
aya ilişkin birim maliyet beklentisi, Eylül ayında aynı seviyede kalmış, Ekim
ayında ise yüzde 2,8 gerilemiştir. Nisan ayı sonrasında sürekli gerileyen firmaların
son üç aydaki ortalama birim maliyetlerine ilişkin beklenti, Ekim ayında yüzde
3,9 oranında artış göstermiştir. 2023 Aralık ayında yüzde 58,8 olan gelecek
12 aya ilişkin ÜFE enflasyon beklentisi, 2024 Eylül ayında yüzde 49,2, Ekim
ayında ise 1,8 puan gerileyerek yüzde 47,4 olmuştur. 2024 Ekim ayı Piyasa Katılımcıları
Beklenti Anketinde gelecek 12 ay sonrasına ilişkin TÜFE enflasyon beklentisi ise,
2023 Aralık ayındaki yüzde 41,2 olan seviyesinden, yüzde 27,4’e inmiştir. Üreticilerin
enflasyon beklentisinin yüksek seviyesini koruduğu görülmektedir. Yılsonuna
göre TÜFE beklentisi 13,8 puan, ÜFE beklentisi ise 11,4 puan gerilemiştir. 2024
yılında firmaların enflasyon beklentilerindeki düşüş Eylül-Ekim aylarında
belirginleşmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder