2025 ŞUBAT- ÖDEMELER DENGESİ
GELİŞMELERİ
(Zafer YÜKSELER, 14 Nisan 2025)
2024 Ocak-Şubat
döneminde 5.608 milyon dolar açık veren cari işlemler dengesi, 2025 Şubat
ayında 4.405 milyon dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 8.407 milyon dolar açık
vermiştir. Cari açıktaki artış büyük ölçüde dış ticaret dengesindeki bozulmadan
kaynaklanmıştır. 2024 yılı Ocak-Şubat döneminde 12.952 milyon dolar olan dış
ticaret açığı, 2025 yılı Şubat ayında 7.772 milyon dolar, Ocak-Şubat döneminde
ise 15.314 milyon dolar olmuştur. Şubat ayında ihracat yüzde 1,6 oranında
gerilerken, ithalat yüzde 2,4 oranında yükselmiştir. Ocak-Şubat döneminde
ihracat 41,1 milyar dolardan 41,9 milyar dolara, ithalat ise 54 milyar dolardan
57,2 milyar dolara yükselmiştir.
Dış ticaret dengesindeki bozulma parasal
olmayan altın ile enerji dışı ürünlerden kaynaklanmıştır. Parasal olmayan altın
ve enerji dışı dış ticaret açığı 2024 yılı Ocak-Şubat döneminde 1,5 milyar
dolar iken, 2025 Şubat ayında 1.2 milyar dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 2,6
milyar dolara çıkmıştır. Parasal olmayan altın ve enerji hariç cari işlemler
dengesi fazlası ise Ocak-Şubat döneminde 5,8 milyar dolardan 4.3 milyar dolara gerilemiştir.
Hizmetler
dengesi 2025 Şubat ayında 2,5 milyar dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 5,5 milyar
dolar fazla vermiştir. Faiz, portföy, kar transferleri ve ücret ödemelerinden
oluşan “birincil gelir dengesi” , geçen yıl Ocak-Şubat 1,8 milyar dolar, bu yıl
ise 2,4 milyar dolar açık vermiştir.

2024 Ocak-Şubat döneminde 8,8
milyar dolar gerileyen resmi rezerv varlıklar, 2025 Şubat ayında 1,3 milyar
dolar gerilemiş, Ocak-Şubat döneminde ise 3,7 milyar dolar artmıştır. Geçen yıl
Ocak-Şubat döneminde 3,6 milyar dolar artan bankaların rezervleri, 2025 yılı Şubat
ayında 1,6 milyar dolar, Ocak-Şubat döneminde ise 0,1 milyar dolar artmıştır. 2024
Ocak-Şubat döneminde negatif 309 milyon dolar olan Net Hata ve Noksan kalemi,
bu yıl Şubat ayında negatif 1,1 milyar dolar, Ocak-Şubat döneminde ise negatif
2,5 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.
2025 Ocak ayındaki sıcak para girişindeki önemli artışın
ardından, Şubat ayında 2 milyar dolarlık çıkış gözlenmiştir.2025 Şubat ayında,
yurtdışı yerleşiklerin borçlanma senedi alımı 1.280 milyon dolar artarken,
yurtdışı yerleşik banka ve kişilerin mevduatı 970 milyon dolar azalmıştır. Ocak
ayında 7.273 milyon dolar artan bankaların kısa vadeli kredi kullanımları ise 2.490
milyon dolar azalmıştır. Ayrıca geçen yıl Ocak-Şubat döneminde net kısa vadeli kredi kullanımı negatif 382
milyon dolar olan diğer sektörler, 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde net 756
milyon dolar kısa vadeli kredi kullanmıştır. Yurtdışı yerleşiklerin hisse
senedi alımı ise bu dönemde 37 milyon
dolar olmuştur. 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde ödemeler dengesi finansman
ihtiyacı ve rezerv artışının önemli bir kısmı sıcak para girişi ile karşılanmıştır.

2025 yılı Ocak-Şubat döneminde Türk Lirasındaki
değerlenme devam etmiştir. 2024 Aralık ayına göre TÜFE bazlı Reel Kur Endeksi
yüzde 3,64, Yİ-ÜFE bazlı Reel Kur Endeksi ise yüzde 1,84 oranında
değerlenmiştir. 2025 Şubat ayında ortalama dolar kuru, geçen yıla göre, yüzde 17,55
oranında artmıştır. Bu dönemde yıllık TÜFE artışı yüzde 39,05, yıllık Yİ-ÜFE
artışı ise yüzde 25,21 olmuştur. 2025 yılı Şubat ayı itibariyle Türk lirası
TÜFE bazlı Reel Kur Endeksine göre yüzde 19,3, Yİ-ÜFE bazlı Reel Kur Endeksine
göre ise yüzde 8,4 oranında değerlenmiştir.
İhracatın ithalatı karşılama
oranı 2024 yılı Ocak-Şubat döneminde yüzde 76 iken, 2025 yılı Ocak-Şubat döneminde
yüzde 73,2’ye gerilemiştir. Parasal olmayan altın ve enerji hariç
ihracat/ithalat oranı ise yüzde 96,2’den yüzde 93,8’e düşmüştür. Orandaki bozulma
büyük ölçüde ithalattaki artıştan kaynaklanmaktadır. 2025 yılı Ocak-Şubat
döneminde ihracat yüzde 2 oranında
artarken, ithalat yüzde 5,9 oranında yükselmiştir. Bu dönemde, yatırım malı
ithalatı yüzde 10,6 gerilerken, ara malı ithalatı yüzde 8,7, tüketim malı
ithalatı yüzde 8,6 oranında artış
göstermiştir.
