2024 YILI IV.ÇEYREK-TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

 

2024 YILI IV. ÇEYREĞİNDE TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

(Zafer YÜKSELER, 18 Şubat 2025)

TÜİK verilerine göre, 2024 yılı 4.çeyreğinde işsiz sayısı, geçen yıla göre 14 bin kişi artmış, işsizlik oranı ise yüzde 8,5’e gerilemiştir. Ancak, alternatif işsizlik oranlarından İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İstihdamdan oluşan işsizlik oranı yüzde 18,5, İşsiz+Potansiyel işgücünün dâhil olduğu işsizlik oranı yüzde 19,3, geniş tanımlı işsizlik olan Atıl İşgücü Oranı ise yüzde 28,1’e yükselmiştir.

Salgın sonrası ekonomideki normalleşme ve büyüme işgücü istatistiklerine olumlu yansımış, salgının zirve yaptığı 2020 yılı ikinci çeyreğinde 25.853 bin kişiye kadar gerileyen istihdam, takip eden dönemlerde yükselmiş ve 2024 yılı 4. çeyreğinde 32.658 bin kişi olmuştur. Geçen yılın 4. çeyreğine göre, nüfus 451 bin kişi, istihdam 638 bin kişi artmış, işgücüne dahil olmayan nüfus ise 201 bin kişi gerilemiştir. Geçen yıla göre tarım istihdamı 164 bin kişi, tarım dışı istihdam da 474 bin kişi yükselmiştir. Geçen yıla göre istihdam, sanayide 177 bin kişi, hizmetler sektöründe 205 bin kişi, inşaatta ise 91 bin kişi artmıştır. 2024 yılı 4. çeyreğinde fiilen iş başında olanların sayısı, geçen yıla göre 222 bin kişi artmış, ortalama haftalık çalışma süresi de 42,9 saate gerilemiştir. Bu dönemde haftalık toplam çalışılan saat ise yüzde 2 civarında azalış göstermiştir.

2024 yılı 4.çeyreğinde istihdamdaki yıllık 638 bin kişilik artışın 309 bin kişisi (% 48,4’ü) kadın istihdamındaki artıştan kaynaklanmıştır. 2024 yılı 4.çeyreğinde ücretli kadın istihdamı 99 bin kişi, ücretli erkek istihdamı ise 174 bin kişi artmış, toplam ücretli istihdamındaki yıllık artış ise 273 bin kişi olmuştur. İstihdamdaki artışın yüzde 56,7’si ücretsiz aile işçisi ve kendi nam ve hesabına çalışanlardan gelmiştir. 2024 yılı 4. çeyreğinde kayıt dışılık oranı, geçen yıla göre, 0,9 puan artarak yüzde 26,3’e yükselmiştir.

DÖNEMSEL TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ (15+yaş, Bin Kişi YILI )

	2021 IV.Çeyrek	2022 IV.Çeyrek	2023 IV.Çeyrek	2024 IV.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2022 IV.Çey	2023 IV.Çey.	2024 IV.Çey.
15 ve daha yaştaki nüfus	64.094	65.026	65.637	66.088	932	611	451
İşgücü	33.495	35.089	35.049	35.701	1.594	-40	652
İstihdam Edilenler	29.815	31.556	32.020	32.658	1.741	464	638
Tarım	4.734	4.650	4.494	4.658	-84	-156	164
Tarım Dışı	25.081	26.906	27.526	28.000	1.825	620	474
Fiilen İş Başında Olanlar	28.647	30.546	30.725	30.547	1.899	179	222
İşsiz (U-3)	3.680	3.533	3.029	3.043	-147	-504	14
İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus	30.599	29.937	30.588	30.387	-662	651	-201
Haftalık Ortalama Çalışma Saati	44,8	44,4	44,1	42,9	-0,4	-0,3	-1,2
Kayıt Dışılık Oranı (%)	28,7	26,0	25,4	26,3	-2,7	-0,6	0,9
İşsizlik Oranı (%)	11,0	10,1	8,6	8,5	-0,9	-1,5	-0,1
TÜİK-Alternatif İşsizlik Or.(%)
1.İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İst.	15,3	14,3	14,8	18,5	-1,0	0,5	3,7
2.İşsiz+Potansiyel İşgücü	18,4	16,7	17,1	19,3	-1,7	0,4	2,2
3.Atıl İşsizlik Oranı	22,3	20,6	22,7	28,1	-1,7	2,1	5,4

 

   

2024 yılında işgücüne dahil olmayan kişi verilerindeki yıllık değişimler incelendiğinde, potansiyel işgücü, çalışamaz olanlar ve diğer grubunda önemli artışlar gözlenirken, ev işleri ile meşgul olan kadın sayısının 1.949 bin kişi, emekli sayısının ise 1.015 bin kişi azaldığı görülmektedir. Son yıllarda EYT nedeniyle SGK verilerine göre emekli sayılarında önemli bir artış gözlenirken, işgücü anketlerinde emekli sayısında gerileme gözlenmektedir. EYT ile emekli olanların önemli bir kısmının Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek tekrar işgücüne dahil olduğu bilinmekle birlikte, önemli bir kısmının da kayıt dışı olarak çalıştığı anlaşılmaktadır.

İŞGÜCÜ, İSTİHDAM VE İŞGÜCÜNE DAHİL OLMAYANLAR (15+yaş, Bin Kişi)

	2021 IV.Çeyrek	2022 IV.Çeyrek	2023 IV.Çeyrek	2024 IV.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2022 IV.Çey	2023 IV.Çey.	2024 IV.Çey.
1.Genişletilmiş İşgücü	36.542	37.885	38.638	40.451	1.343	753	1.813
İşgücü	33.496	35.089	35.049	35.701	1.593	-40	652
Potansiyel İşgücü (1)	3.046	2.796	3.589	4.750	-250	793	1.161
2.İstihdam	29.815	31.556	32.020	32.658	1.741	464	638
Tam Zamanlı	28.370	30.071	29.862	29.096	1.701	-210	-765
Zamana Bağlı Eksik İstihdam	1.445	1.485	2.158	3.562	40	674	1.403
3.İşgücüne Dahil Olmayanlar	30.599	29.937	30.588	30.387	-662	651	-201
Potansiyel İşgücü	3.046	2.796	3.589	4.750	-250	793	1.161
Emekli	4.996	5.055	5.139	4.124	59	84	-1.015
Ev İşleriyle Meşgul	9.770	9.663	8.606	6.657	-107	-1.057	-1.949
Diğerleri (2)	12.787	12.423	13.254	14.856	-364	831	1.602

(1)İş bulma ümidi olmayanlar, işbaşı yapabilecek olup iş aramayanlar, iş arayıp işbaşı yapamayacak olanlar oluşturmaktadır.

(2)Eğitim/öğrenimde  ve çalışamaz halde olanlar ile diğeri kapsamaktadır.

İşgücüne dahil olmayan “Ev İşleriyle Meşgul” kadın sayısında son iki yılda radikal bir değişim gözlenmektedir. 2022 yılı 4.çeyreğinde 9.663 bin kadın ev işleriyle meşgul grubunda yer alırken bu sayı 2024 yılının aynı döneminde 6.657 bin kişiye gerilemiştir. Geçim koşullarının zorlamasının etkisiyle emekli ve ev kadını sayılarında düşüş olduğu, bu kişilerin büyük ölçüde zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücündeki artışa yol açtığı anlaşılmaktadır.  

Son iki yılda istihdamın kalitesinde belirgin bir bozulma gözlenmektedir. Tam zamanlı istihdam azalırken, zamana bağlı eksik istidamda artış söz konusudur. 2024 yılı 4. çeyreğinde geçen yıla göre tam zamanlı istihdam 765 bin kişi azalırken, eksik istihdam edilenlerin sayısı 1.403 bin kişi artmıştır. 2024 yılı 4.çeyreğinde toplam istihdam 638 bin kişi artarken, eksik istihdam nedeniyle toplam çalışılan saat yüzde 2 civarında gerilemiştir.

2024 yılı 4. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, istihdamdaki artış devam etmiş, genel işsizlik oranında düşüş gözlenmiştir. Ancak bu olumlu gelişmelere karşın, istihdamın kalitesinde bozulma ve atıl işsizlik oranında 5,4 puanlık bir artış söz konusudur. Sanayi sektörü istihdamında durağanlaşma gözlenirken, hizmetler ve inşaat sektörü istihdamında artış devam etmiştir.  Hayat pahalılığının devam etmesi emeklilerin ve ev kadınlarının da çalışmalarını zorunlu hale getirmiştir. Bu durum işgücüne dahil olmayanlar grubunun yapısının önemli ölçüde değişmesine neden olmuş, ev kadını ve emekli sayısının önemli ölçüde azalmasına neden olmuştur.