YAPI İNŞAAT RUHSATI, YAPI KULLANIM İZNİ VE İLK EL KONUT
SATIŞLARI
(Zafer YÜKSELER, 21 Şubat 2025)
TÜİK, 2024 yılına ilişkin
yapı inşaat ruhsatları ve yapı kullanım izinlerini açıklamıştır. Yapı inşaat ruhsatı
verilen daire sayıları, geçen yıla göre, yüzde 11,9 oranında azalırken, yapı kullanım
izni verilen daire sayıları yüzde 9,5 oranında artmıştır. Bu dönemde ikamet
amaçlı bina inşa maliyetlerindeki yıllık ortalama artış yüzde 52,8 olurken,
yeni konut fiyatları endeksi yüzde 41,8 oranında artmış, ilk el konut satışları
ise yüzde 27,7 oranında yükselmiştir.
2022 yılı
sonlarında, dar gelirliler için “İlk Evim Projesi”, orta gelirliler için “Yeni
Evim Projesi” başlatılmıştır. “Sosyal Konut Projeleri” ile Türkiye genelinde
çeşitli illerde 300-350 bin konutu kapsayacak inşaat faaliyetleri başlatılması
kararlaştırılmıştı. Ancak 2023 Şubat ayında yaşanan ve 11 ili kapsayan “Deprem
Felaketi” önceliklerin önemli ölçüde değişmesine neden olmuştur. Deprem
konutlarının yapımı ve depremzedelerin geçici ve kalıcı iskanı temel öncelik
olmuştur. 2023 yılında Mahalli İdare seçimleri ve sosyal konut projelerinin etkisiyle
yapı inşaat ruhsatları yüzde 22,4 oranında artmıştı. Yapı ruhsatlarındaki artış
2024 yılının Ocak-Mart döneminde de devam etmiş, ancak takip eden dönemlerde
sürekli düşüş göstermiştir. Yapı kullanım izinleri ise yılın ilk çeyreği ile
son çeyreğinde yükseliş göstermiş ve yıl genelinde geçen yıl yüzde 16,7
gerilerken, 2024 yılında yüzde 9,5 oranında artmıştır.
2021 yılı son
çeyreğinde faizlerin indirilmesi, yatırım amaçlı konut talebini teşvik etmiş ve
konut fiyatlarında aşırı artışı da beraberinde getirmişti. 2022 yılı ikinci
yarısından itibaren toplam konut satışları gerilemeye başlamış ve bu eğilim
2023 yılında ve 2024 yılı ilk yarısında da devam etmiştir. Konut fiyatları ve
maliyetlerinin geldiği seviye ile konut kredi faizlerindeki yükseliş ve kredi
koşullarındaki sıkılık inşaat faaliyetlerini olumsuz etkilemiştir. Ancak yılın
ikinci yarısında konut satışlarında canlanma olmuş, ilk yarıda yüzde 3,7
gerileyen toplam konut satışları, yılın ikinci yarısında yüzde 41,3 artmıştır.
İpotekli konut satışlarındaki artış ise yüzde 90’ı geçmiştir. Konut
satışlarındaki artışlar yılın son çeyreğinde konut fiyatlarında yükselmeyi
beraberinde getirmiştir. 2024 yılında Türkiye genelinde, 100 m2’lik bir konutun
fiyatı yaklaşık 3,3 milyon liradır. Konut maliyet ve fiyatlarının geldiği
seviye konut edinme imkanlarını oldukça sınırlandırmıştır. 2022 ve 2023
yıllarında konut fiyatlarındaki aşırı yükseliş konut kiralarının da aşırı yükselmesine
neden olmuş ve 2024 yılında kiralar ortalama yüzde 117,2 artmıştır. Konut
fiyatlarındaki yükseliş, yabancılara konut satışını da olumsuz etkilemiş ve
yabancılara konut satışı, 2023 yılında yüzde 48,1, 2024 yılında ise yüzde 32,1
oranında gerilemiştir.
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
|
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder