2025 TEMMUZ: İNŞAAT
MALİYETLERİ, KONUT FİYATLARI VE KONUT SATIŞLARI
(Zafer YÜKSELER, 18
Ağustos 2025)
2024 temmuz ayında yüzde 46,9
olan ikamet amaçlı bina inşaat maliyetlerindeki yıllık artışın, 2025 temmuz
ayında yüzde 23,4’e gerilediği tahmin edilmektedir. 2025 temmuz ayında yeni
konut fiyatları aylık bazda yüzde 1,12 oranında artmıştır. Böylece 2024 temmuz
ayında yüzde 38,27 olan yeni konut fiyatlarındaki yıllık artış 2025 temmuz ayında
yüzde 34,48’e gerilemiştir.
Tablo:1-İnşaat
Maliyetleri, Konut Fiyatları, Konut Satışları, Faiz Oranları ve TÜFE ( TEMMUZ )
|
Temmuz
Ayı İtibariyle Yıllık % Değişim |
|||
2022 |
2023 |
2024 |
2025 |
|
İkamet Amaçlı Binalar İnşaat Maliyet Endeksi
(1) |
110,12 |
63,19 |
46,94 |
23,41 |
Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (YKFE) (2023=100) |
165,44 |
95,12 |
38,27 |
34,48 |
İlk El Konut Satışları |
-12,19 |
10,29 |
28,90 |
7,85 |
İpotekli Konut Satışları |
-6,85 |
-24,09 |
-20,90 |
60,29 |
Konut Kredi Faiz Oranı (Akım, %) |
18,30 |
32,24 |
44,10 |
42,56 |
Mevduat Faizi (Akım, 3 ay+6 ay+1 yıl Ortalama,
%) |
18,39 |
27,00 |
55,22 |
49,08 |
TÜFE |
79,60 |
47,83 |
61,78 |
33,52 |
Reel Yeni Konutlar Fiyat Endeksi (TÜFE’ye
Göre) |
47,79 |
31,99 |
-14,53 |
0,72 |
Kaynak:
TÜİK-TCMB ve kendi hesaplamalarımız. (1)2025 Temmuz verisi tahmindir.
2022-2023
döneminde inşaat maliyetlerindeki artış yanı sıra, yabancıların konut alımları
ve negatif reel faizlerin etkisiyle yatırım amaçlı konut talebinin yükselmesi
sonucunda artış gösteren yeni konut fiyatları, 2023 yılı ikinci yarısında faiz
oranlarındaki artış ve kredi koşullarındaki sıkılaştırmanın etkisiyle ivme
kaybetmiştir (Grafik:1ve 3).
2024 eylül ayında
yüzde 26’ya kadar gerileyen yeni konut fiyatlarındaki yıllık artış, tekrar
yükselmeye başlamış ve 2025 yılı temmuz ayında yüzde 34,5 olmuştur. Mayıs ayında
yüzde 3,76 artan yeni konut fiyatları, haziran ayında yüzde 1,51, temmuz ayında
ise yüzde 1,12 oranında artmıştır. Yeni konut fiyatları reel olarak temmuz
ayında yıllık bazda yüzde 0,72 oranında artış göstermiştir. Yabancılara konut
satışının azalmasının etkisiyle, Antalya ve Mersin’de konut fiyatları reel
olarak daha fazla düşüş göstermiştir. Depremden etkilenen illerde de konut
fiyatları reel olarak önemli oranda gerilemiştir. Deprem riskinin düşük olduğu
Ankara gibi illerde ise konut fiyatları reel olarak yükselmiştir. 2024 eylül-2025
haziran döneminde yeni konut
fiyatlarındaki artış TÜFE artışının üzerinde seyretmiş ve reel artış gözlenmiştir.
Mayıs ve haziran aylarında yeni konut fiyatlarındaki artış aylık TÜFE artışının
üzerinde kalırken, temmuz ayında yeni konut fiyatları aylık TÜFE artışının
gerisinde kalmıştır.
2025 temmuz ayında toplam konut satışları, haziran ayına göre,
yüzde 32,6, ipotekli satışlar yüzde 27,2, ilk el satışlar ise yüzde 31 oranında
artmıştır. 2024 yılının temmuz ayına ve ocak-temmuz dönemine göre konut
satışlarında önemli bir artış gözlenmiştir. Nitekim 2025 yılı ocak-temmuz
döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre, ipotekli satışlar yüzde 93,2, ilk el
satışlar yüzde 17,5, toplam satışlar ise yüzde 24,2 oranında artmıştır.
Yabancılara konut satışı 2025 yılı temmuz ayında, geçen yıla göre, yüzde 18,9 gerilemiştir. Yabancılara konut satışları 2025 yılı ocak-temmuz döneminde, geçen yıla göre, yüzde 12,3 oranında azalmıştır. Toplam satışlar içinde ipotekli satışların payı 2024 yılı ocak-temmuz döneminde yüzde 9,4 iken, bu pay 2025 yılında yüzde 14,6’ya yükselmiştir.
Mevduat faizlerindeki yükseliş konut fiyatlarındaki artışı önemli ölçüde kısıtlamış ve yeni konut fiyatları 2024 yılı şubat ayından itibaren reel olarak gerilemeye başlamıştır (Grafik:3). 2024 aralık ayında yeni konut fiyatları reel olarak yüzde 10,97 oranında gerilemiştir. 2024 temmuz-eylül döneminde reel konut fiyatlarındaki düşüşün belirginleşmesi, ekim ayından itibaren konut satışlarını olumlu etkilemiştir. Konut satışlarındaki artış, bu dönemde yeni konut fiyatlarında reel bir yükselişe de neden olmuştur.
Konut fiyatlarındaki
reel gerileme ve asgari ücretteki artış çalışanların konut satın alma güçlerini
olumlu etkilemektedir. 2023 yılı dördüncü çeyreğinde bir asgari ücretlinin 100
m2’lik bir konutu peşin alması için 271 ay (22,5 yıl) çalışması gerekirken, bu
sayı 2024 yılı dördüncü çeyreğinde 212 aya (17,7 yıl), 2025 yılı ilk çeyreğinde
171 aya (14,3 yıl) gerilemiş, 2025 yılı ikinci çeyreğinde ise 180 aya (15 yıl)
yükselmiştir [1].
Aynı konut alımı için konut bedelinin yüzde 25’i kadar 120 ay vadeli kredi
kullanılması durumunda, çalışılması gereken ay, faiz ödemelerinin etkisiyle
önemli ölçüde yükselmektedir. 2023 yılı dördüncü çeyreğinde çalışılması gereken
ay 561 ay (46,7 yıl) iken, 2024 yılı dördüncü çeyreğinde 435 aya (36,2 yıl),
2025 yılı ilk çereğinde bu sayı 345 aya (28,7 yıl) gerilemiş, 2025 yılı ikinci
çeyreğinde ise 370 aya (30,8 yıl)
yükselmiştir.[2].
[1] TCMB
konut m2 birim fiyatına göre 100 m2 büyüklüğündeki konut, 2024 yılı dördüncü
çeyreğinde 3.6 milyon lira, 2025 yılı ilk çeyreğinde 3,8 milyon lira, 2025
ikinci çeyreğinde ise 4 milyon lira civarındadır. Aylık net asgari ücret 2024 yılında 17.002 lira, 2025 yılında
ise 22.105 liradır.
[2] TCMB
verilerine göre konut kredi faizi 2024 yılı dördüncü çeyreğinde yüzde 41,27,
2025 yılı ilk çeyreğinde yüzde 39,97, 2025 yılı ikinci çeyreğinde ise yüzde
41,72’dir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder