2025 YILI II. ÇEYREĞİNDE TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

 

2025 YILI II. ÇEYREĞİNDE TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

(Zafer YÜKSELER, 19 Ağustos 2025)

TÜİK verilerine göre, 2025 yılı 2.çeyreğindede, geçen yıla göre, işgücü ve istihdamdaki azalma devam etmiştir. Yılın 2.çeyreğinde işsiz sayısı 67 bin kişi azalırken, işsizlik oranı da yüzde 8,2’ye gerilemiştir. Ancak, alternatif işsizlik oranlarından İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İstihdamdan oluşan işsizlik oranı yüzde 21,9, İşsiz+Potansiyel işgücünün dâhil olduğu işsizlik oranı yüzde 19,7, geniş tanımlı işsizlik olan Atıl İşgücü Oranı ise yüzde 31,6’ya yükselmiştir.

Salgın sonrası ekonomideki normalleşme ve büyüme işgücü istatistiklerine olumlu yansımış, salgının zirve yaptığı 2020 yılı ikinci çeyreğinde 25.853 bin kişiye kadar gerileyen istihdam, takip eden dönemlerde yükselmiş ve 2024 yılı 2. çeyreğinde 35.677 bin kişiye ulaşmıştır. 2025 yılı 2.çeyreğinde, geçen yılın 2. çeyreğine göre, nüfus 460 bin kişi artarken, işgücü 14 bin kişi, istihdam 73 bin kişi gerilemiş, işgücüne dahil olmayanlar ise 601 bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre tarım istihdamı 295 bin kişi azalırken, tarım dışı istihdam 222 bin kişi artmıştır. Geçen yıla göre istihdam, sanayi sektöründe 79 bin kişi gerilerken, hizmetler sektöründe 237 bin kişi, inşaatta ise 64 bin kişi artmıştır. 2025 yılı 2. çeyreğinde fiilen iş başında olanların sayısı, geçen yıla göre 940 bin kişi artmış, ortalama haftalık çalışma süresi 41,3 saate gerilemiştir. Bu dönemde, fiilen çalışan sayısı artmasına karşın, haftalık toplam çalışılan saat yüzde 0,2 oranında azalmıştır.

2025 yılı 2.çeyreğinde kadın istihdamı 27 bin kişi, erkek istihdamı ise 46 bin kişi azalmış, ücretli çalışanlar sayısı ise, geçen yıla göre, 133 bin kişi artmıştır. Bu dönemde ücretsiz aile işçisi 228 bin kişi azalmış ve 2025 yılı 2. çeyreğinde kayıt dışılık oranı, geçen yıla göre, 0,4 puan gerileyerek yüzde 25,9 olmuştur.

DÖNEMSEL TEMEL İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ (15+yaş, Bin Kişi)

	2022 II.Çeyrek	2023 II.Çeyrek	2024 II.Çeyrek	2025 II.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2023 II.Çey	2024 II.Çey.	2025 II.Çey.
15 ve daha yaştaki nüfus	64.560	65.352	65.870	66.330	792	518	460
İşgücü	34.234	34.718	35.677	35.538	484	959	-141
İstihdam Edilenler	30.765	31.507	32.696	32.623	742	1.189	-73
Tarım	4.984	4.690	4.896	4.601	-294	206	-295
Tarım Dışı	25.781	26.817	27.800	28.022	1.036	983	222
Fiilen İş Başında Olanlar	29.709	29.725	29.498	30.438	16	-227	940
İşsiz (U-3)	3.468	3.211	2.980	2.913	-257	-231	-67
İşgücüne Dahil Olmayan Nüfus	30.326	30.634	30.193	30.794	308	-441	601
Haftalık Ortalama Çalışma Saati	43,7	43,2	42,7	41,3	-0,5	-0,5	-1,4
Kayıt Dışılık Oranı (%)	26,9	26,6	26,3	25,9	-0,3	-0,3	-0,4
İşsizlik Oranı (%)	10,1	9,2	8,4	8,2	-0,9	-0,8	-0,2
TÜİK-Alternatif İşsizlik Or.(%)
1.İşsiz+Zamana Bağlı Eksik İst.	14,2	16,0	18,8	21,8	1,8	2,8	3,0
2.İşsiz+Potansiyel İşgücü	17,1	16,9	17,6	19,7	-0,2	0,7	2,1
3.Atıl İşsizlik Oranı	20,9	23,1	27,0	31,6	2,2	3,9	4,6

 

    2025 yılı 2.çeyreğinde işgücüne dahil olmayan kişi verilerindeki yıllık değişimler incelendiğinde, potansiyel işgücü, çalışamaz olanlar ve diğer grubunda önemli artışlar gözlenirken, ev işleri ile meşgul olan kadın sayısının 2.180 bin kişi, emekli sayısının ise 811 bin kişi azaldığı görülmektedir. Son yıllarda EYT nedeniyle SGK verilerine göre emekli sayılarında önemli bir artış gözlenirken, işgücü anketlerinde emekli sayısında gerileme gözlenmektedir. EYT ile emekli olanların önemli bir kısmının Sosyal Güvenlik Destek Primi ödeyerek tekrar işgücüne dahil olduğu bilinmekle birlikte, önemli bir kısmının da kayıt dışı olarak çalıştığı anlaşılmaktadır.

İŞGÜCÜ, İSTİHDAM VE İŞGÜCÜNE DAHİL OLMAYANLAR (15+yaş, Bin Kişi)

	2022 II.Çeyrek	2023 II.Çeyrek	2024 II.Çeyrek	2025 II.Çeyrek	Yıllık Değişim
					2023 II.Çey	2024 II.Çey.	2025 II.Çey.
1.Genişletilmiş İşgücü	37.123	37.931	39.683	40.645	808	1.752	962
İşgücü	34.234	34.718	35.677	35.536	484	959	-141
Potansiyel İşgücü (1)	2.889	3.213	4.006	5.109	324	793	1.103
2.İstihdam	30.765	31.507	32.698	32.623	742	1.189	-73
Tam Zamanlı	29.372	29.163	28.969	27,789	-209	-194	-1.180
Zamana Bağlı Eksik İstihdam	1.393	2.344	3.727	4.834	951	1.383	1.107
3.İşgücüne Dahil Olmayanlar	30.326	30.634	30.193	30.794	308	-441	601
Potansiyel İşgücü	2.889	3.213	4.006	5.109	324	793	1.103
Emekli	5.077	5.182	4.373	3.562	105	-809	-811
Ev İşleriyle Meşgul	10.085	9.264	7.714	5.534	-821	-1.550	-2.180
Diğerleri (2)	12.275	12.975	14.100	16.589	700	1.125	2.489

(1)İş bulma ümidi olmayanlar, işbaşı yapabilecek olup iş aramayanlar, iş arayıp işbaşı yapamayacak olanlar oluşturmaktadır.

(2)Eğitim/öğrenimde  ve çalışamaz halde olanlar ile diğeri kapsamaktadır.

İşgücüne dahil olmayan “Ev İşleriyle Meşgul” kadın sayısında son yıllarda radikal bir değişim gözlenmektedir. 2022 yılı 2.çeyreğinde 10.085 bin kadın ev işleriyle meşgul grubunda yer alırken bu sayı 2025 yılının aynı döneminde 5.534 bin kişiye gerilemiştir. Geçim koşullarının zorlamasının etkisiyle emekli ve ev kadını sayılarında düşüş olduğu, bu kişilerin büyük ölçüde zamana bağlı eksik istihdam ve potansiyel işgücündeki artışa yol açtığı anlaşılmaktadır.  

Son iki yılda istihdamın kalitesinde belirgin bir bozulma gözlenmektedir. Tam zamanlı istihdam azalırken, zamana bağlı eksik istidamda artış söz konusudur. 2025 yılı 2. çeyreğinde geçen yıla göre tam zamanlı istihdam 1.180 bin kişi azalırken, eksik istihdam edilenlerin sayısı 1.107 bin kişi artmıştır. 2025 yılı 2.çeyreğinde fiilen iş başında olan sayısı 940 bin kişi artmasına karşın, eksik istihdam nedeniyle toplam çalışılan saat yüzde 0,2 oranında gerilemiştir.  

2025 yılı 2. çeyreğinde, geçen yılın aynı dönemine göre, ekonominin istihdam yaratma kapasitesi gerilemeye devam etmiş ve toplam istihdam 73 bin azalmıştır. Geçen yıla göre işsizlik oranı gerilemiştir, ancak işgücüne dahil olmayan potansiyel işgücündeki önemli artış ve zamana bağlı eksik istihdamdaki yükseliş, atıl işsizlik oranının yüzde 31,6’ya çıkmasına neden olmuştur. İstihdamın kalitesinde bozulma gözlenirken, sanayi istihdamında düşüş devam etmiştir. Hayat pahalılığının devam etmesi emeklilerin ve ev kadınlarının da çalışmalarını zorunlu hale getirmiştir. Bu durum işgücüne dahil olmayanlar grubunun yapısının önemli ölçüde değişmesine neden olmuş, ev kadını ve emekli sayısının önemli ölçüde azalmasına neden olmuştur.