2025 AĞUSTOS-REEL KESİMİN MALİYET VE ENFLASYON BEKLENTİLERİ

 

REEL KESİMİN MALİYET-ENFLASYON VE GENEL GİDİŞAT BEKLENTİLERİ

(Zafer YÜKSELER, 25 Ağustos 2025)

                TCMB İktisadi Yönelim Anketi verilerine göre, 2025 Haziran ayında yüzde 2,7 gerileyen genel gidişata ilişkin beklenti, Temmuz ayında yüzde 1,1, Ağustos ayında ise yüzde 6 yükselmiştir. Haziran ayında yüzde 0,2 gerileyen reel kesim güven endeksi de Temmuz’da yüzde 0,5, Ağustos ayında yüzde 1,7 oranında artış göstermiştir (Grafik:1). 2025 Ağustos ayında reel kesim güven endeksi göstergelerinden gelecek üç aya ilişkin ihracat sipariş beklentisi yüzde 2,7 artmış, üretim ve istihdam beklentisi sınırlı bir düşüş göstermiş, yatırım beklentisi ise yüzde 3,2 oranında gerilemiştir. Ağustos ayında mevcut duruma ilişkin toplam sipariş beklentisi yüzde 0,7 gerilerken, son üç aya ilişkin toplam sipariş beklentisi yüzde 6,5 oranında artmıştır. Mamul mal stok mevcutları ise yüzde 3,4 oranında yükselmiştir.

                Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış kapasite kullanımı 2025 Mayıs ayında yüzde 75,1 iken Temmuz’da yüzde 74,1’e, Ağustos ayında ise yüzde 73,6’ya gerilemiştir. Kapasite kullanım oranındaki gerileme geçen yılın Ağustos ayına göre 2,1 puan olmuştur. Kapasite kullanım oranındaki düşüş, geçen yıla göre, dayanıklı tüketim malları grubunda 2,3 puan, yatırım malları grubunda ise 3,8 puandır.

2025 Temmuz ayında yüzde 3,8 artan gelecek üç aya ilişkin ortalama birim maliyet beklentisi, Ağustos ayında da yüzde 1,8 artış göstermiştir (Grafik:2). Temmuz ayında yüzde 2,5 oranında yükseliş gösteren gelecek üç ayda iç piyasa satış fiyatı beklentisi, Ağustos ayında da yüzde 5,1 yükselmiştir (Grafik:3). 2025 Ağustos ayında yüzde 51,7 olan gelecek 12 aya ilişkin ÜFE enflasyon beklentisi, 2025 Temmuz ayında yüzde 36,8’e, Ağustos ayında ise yüzde 35,4’e gerilemiştir. Piyasa Katılımcıları Beklenti Anketinde gelecek 12 ay sonrasına ilişkin TÜFE enflasyon beklentisi ise, 2024 Ağustos ayındaki yüzde 28,7 olan seviyesinden, 2025 Temmuz ayında yüzde 23,4’e, Ağustos ayında da yüzde 22,8’e gerilemiştir. Enflasyon beklentilerinde iyileşme gözlenirken, üreticilerin enflasyon beklentisinin halen yüksek seviyesini koruduğu görülmektedir. Ancak son bir yılda ÜFE beklentisi daha hızlı gerilemiştir. Nitekim yıllık TÜFE enflasyon beklentisi 5,9 puan gerilerken, ÜFE beklentisi 16,3 puan düşmüştür.