2024 Eylül- Perakende Fiyat Endeksi

 

2024 EYLÜL: PERAKENDE FİYAT ENDEKSİ (PFE) VE TÜFE-MAL GRUBU ENFLASYONU

(Zafer YÜKSELER, 12 Kasım 2024)

TÜİK tarafından yayımlanan 2021=100 Bazlı Ticaret Satış Hacim Endeksi ve Ciro Endekslerinde yer alan “Perakende Sektörü Satış Hacim” ve “Perakende Ciro” endekslerinden yararlanarak “perakende enflasyon oranı” hesaplanmıştır. Hesaplama yapılırken “arındırılmamış endeks” verileri kullanılmıştır. Perakende Zımni Fiyat Endeksindeki aylık ve yıllık değişim oranları, perakende enflasyonu konusunda ilave bilgi edinilmesini sağlayacaktır. Perakende Zımni Fiyat Endeksinde, TÜFE gibi sabit ağırlık söz konusu değildir. Her ay ve her yıl tüketici harcama tercihlerine göre ciro ve hacim endeksindeki değişim, perakende fiyat endeksini de etkilemektedir.

2024 yılı Eylül ayında, mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış endeks verilerine göre, perakende ticaret sektörü ciro endeksi bir önceki aya göre yüzde 3,5, satış hacim endeksi ise yüzde 2,3 oranında artış göstermiştir. Takvim etkisinden arındırılmış endeks verilerine göre, Eylül ayında perakende ticaret ciro endeksi yıllık artışı yüzde 50,7, perakende satış hacim endeksi yıllık artışı ise yüzde 15,9 olmuştur (Grafik:1). Eylül ayında gıda grubu perakende satış hacim endeksi yıllık bazda yüzde 10,3, gıda dışı perakende satış hacim endeksi ise yüzde 22,1 oranında artmıştır.

Perakende Fiyat endeksi (PFE) ile TÜFE-mal grubu aylık ve yıllık enflasyon verileri karşılaştırıldığında, 2022 yılına kadar iki seri arasında uyum gözlenirken, 2022 yılında çok belirgin bir farklılaşma ortaya çıkmıştır (Grafik: 4). 2024 yılı Eylül ayında TÜFE-mal grubunda aylık fiyat artışı yüzde 2,06 iken, PFE yüzde 0,7 oranında düşüş göstermiştir (Grafik:3). Gıda, gıda dışı ve posta-internet satışlarında aylık fiyat artışı yüzde 2’nin üzerinde iken otomotiv yakıtında yüzde 1,2 fiyat düşüşü olmuştur. PFE geneli ile alt gruplarındaki fiyat artışları arasında belirgin bir ayrışma söz konusudur. Eylül ayında yıllık fiyat artışı TÜFE-mal grubunda yüzde 40,27 iken, PFE’de yüzde 30,4 olmuştur. Bu oran gıdada yüzde 44,8, gıda dışında yüzde 40,7, posta-internette yüzde 44,3, otomobil yakıtında ise yüzde 16,8’dir. Son iki ayda PFE genel ve alt grupları ile TÜFE-mal grubu fiyat artışlarında belirgin bir ayrışma ve tutarsızlık gözlenmektedir.